E-health

Steeds vaker wordt er gebruik gemaakt van digitale zorg (e-health) in de ggz. Bij de behandeling van persoonlijkheidsstoornissen is dit nog niet zo gebruikelijk, maar ook hier is dit in ontwikkeling. Bekijk ons project E-health voor meer informatie over wat wij hierin doen.

Wat is e-health?

E-health is digitale zorg met als doel mensen met psychische klachten en hun naasten te informeren en ondersteunen bij hun geestelijke gezondheid. Voorbeelden zijn: websites, apps, spelletjes, online contact met hulpverlener en/of lotgenoten, online cursus of training et cetera. Uit onderzoek blijkt dat digitale zorg geschikt is om in te zetten bij het geven van informatie, zowel aan cliënten als aan naasten. Wel is er vaak nog een angst voor het gebruik van digitale zorg, onder andere door onwetendheid, angst dat de face-to-face-zorg dan wegvalt of bang voor het delen van gevoelige informatie op internet. 

Aanbevelingen voor het gebruik van e-health in de ggz

In het vragenlijstonderzoek en interviews door Martens en Metselaar (2014)  worden aanbevelingen genoemd voor het zinvol gebruik van e-health in de ggz. In het kort komt dit hierop neer: 

  1. Vergroot de bekendheid van digitale zorg; maak duidelijk wat de meerwaarde is en ga als hulpverlener actief aan de slag
  2. Richt een beschermde e-mail omgeving in; bescherming van privacy, geen angst voor hacken. 
  3. Maak informatie persoonlijk; informatie op maat van de gebruiker, geef antwoord op specifieke vragen. 
  4. Ontwikkel centrale informatie over psychische klachten; er is veel te vinden op internet, maar niet alle informatie is correct. 
  5. Ga in gesprek met hulpverleners over digitale zorg; hoe kan deze zorg worden ingezet binnen eigen werkzaamheden. 
  6. Digitale zorg blended aanbieden; mag geen vervanging zijn van face-to-face contact, maar slechts aanvulling. 
  7. Samenwerking met cliënten- en familieorganisaties; voor online lotgenotencontact. Zo neemt vertrouwen bij gebruikers toe
  8. Zet monitoring in met feedback aan gebruiker; inzicht in psychische klachten, gegevens bijhouden en dit terugkoppelen aan gebruiker. 
  9. Betrek naasten vanaf het begin
  10. Co-creëer met eindgebruiker; gezamenlijk nagaan waar behoefte en kracht ligt van digitale zorgtoepassing. 

Digitale zorg bij persoonlijkheidsstoornissen

Bij de behandeling van persoonlijkheidsstoornissen werd lang geen gebruik gemaakt van digitale zorg. Dit verandert in snel tempo; verschillende instellingen ontwikkelen apps en digitale modules ter ondersteuning of aanvulling van de face-to-face behandeling. Men noemt dit ook wel een blended care model: een mix van online en face-to-face interventies. 

E-health monitor 2016

Het Nivel en NICTIZ hebben onlangs een e-health monitor uitgegeven. Download de monitor op www.nictiz.nl of www.nivel.nl

Publicaties

Meer literatuur

  • Martens, M, & Metselaar, S (2014). Digitale zorg verbindt. Ervaringen, wensen en behoeften van cliënten en naasten die gebruik maken van ambulante GGz. Grip op E-health
  • Delleman, O (2014). GGZ 2.0. Maandblad Geestelijke Volksgezondheid, 69,6.
  • Smart Health
  • Daansen, PJ (2012). Van couch naar computer. Tijdschrift voor Psychotherapie, 38, 442-462.
  • Aerts, J & Dam, A van (2015). E-health attitudelijst: wat drijft de behandelaar? Psychopraktijk, 7, 5, 26-30.
  • Price, M, Yuen, EK, Goetter, EM, Herbert, JD, Forman, EM, Acierno, R & Ruggier, KJ. (2014). mHealth: A Mechanism to Deliver More Accessible, More Effective Mental Health Care. Clinical Psychology & Psychotherapy, 21, 427-436.  
  • Spijker, BAJ van, Majo, MC, Smit, F, Straten, A van, Kerkhof, AJFM. (2012). Reducing suicidal ideation: cost-effectiveness analysis of a randomized controlled trial of undguided web-based self-help. Journal of medical Internet research, 14.

Voorbeelden van apps 

Er is een aantal voorbeelden te noemen van apps voor persoonlijkheidsstoornissen: 

  • Connect: een app van GGz Breburg voor cliënten met een persoonlijkheidsstoornis, waarbij ze direct advies krijgen als er sprake is van een (dreigende) crisis. 
  • DGT Onderweg: app beschikbaar gesteld door Dialexis en geeft algemene informatie over borderline, mogelijkheid tot het maken van afspraken, bekijken van mindfulnessoefeningen en vaardigheden, welke kunnen worden toegepast bij (oplopende) crisis. De app is een aanvulling op het reguliere DGT aanbod.